Tezos là gì? Tìm hiểu về đồng tiền điện tử Tezos (XTZ)

Tezos (XTZ) là một blockchain phân cấp tự điều chỉnh bằng cách thiết lập hệ thống kỹ thuật số thông dụng.

Đây là một blockchain tự sửa chữa (self-amending) có thể phát triển theo thời gian bằng cách tự nâng cấp. Thông qua việc tự sửa đổi thì Tezos có khả năng tự nâng cấp mà không cần phải chia mạng (hard fork) thành 2 blockchains khác nhau.

Các bên liên quan có thể bỏ phiếu về các sửa đổi đối với giao thức không giới hạn ở bất kỳ yếu tố nào để đạt được sự nhất trí về các đề xuất.

Giống như Ethereum, Tezos hỗ trợ các hợp đồng thông minh (smart contracts) và cung cấp một nền tảng để cho phép người khác xây dựng các ứng dụng phân tán (Dapps) trên blockchain của nó.


Tezos sẽ trở thành một đối thủ mạnh của Ethereum

Hiện tại, Ethereum là một nền tảng hợp đồng thông minh được xây dựng dựa trên blockchain đồng thuận Proof of Work (PoW). Có một sốđiểm yếu của thuật toán này:
  1. Bằng chứng về công việc (PoW) là tốn kém
  2. Ethereum giao dịch mỗi giây (tps) là rất chậm với chỉ 15 tps
  3. Không thể chính thức xác minh hợp đồng thông minh (smart contracts)
  4. Các thay đổi cơ bản đối với blockchain được xử lý thông qua việc (hard folk), điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề trong cộng đồng và làm gián đoạn kết nối mạng.
Tezos, mặt khác thực hiện một số tính năng đảm bảo sự thống nhất và hợp lệ trên mạng khuyến khích lái xe để giữ Tezos (XTZ).

Thêm vào đó:

Tự sửa chữa(self-amending): Cho phép mạng tự nâng cấp theo thời gian mà không phải cứng nhắc và không gây ra sự chia rẽ trong cộng đồng.

Quản trị trên chuỗi: Các bên liên quan ở Tezos có thể tham gia vào giao thức điều chỉnh, và có hệ thống để các bên liên quan đạt được thỏa thuận về sửa đổi giao thức được đề xuất.

Hợp đồng thông minh (Smart contracts) & Xác minh chính thức (Formal verification)

Tezos cung cấp nền tảng để tạo các hợp đồng thông minh và xây dựng các Dapp không thể kiểm duyệt hoặc tắt.

Không giống như Ethereum, Tezos tạo điều kiện xác minh chính thức để chứng minh tính hợp lệ của các hợp đồng thông minh.

Bằng chứng về cổ phần – Proof of Stake (PoS):

Không giống như Ethereum, Tezos sử dụng PoS nơi người tham gia cung cấp các tài nguyên tính toán cần thiết để giữ cho mạng hoạt động.

Điều này ít tốn kém hơn so với PoW và không giống như các giao thức PoS khác mà bất kỳ bên liên quan nào cũng có thể tham gia vào quá trình đồng thuận và được khen thưởng vì đã góp phần vào sự an toàn và ổn định của mạng.

Lịch sử Blockchain Tezos (XTZ)

Tezos bắt đầu vào năm 2014 bởi một nhóm phát triển có khá nhiều kinh nghiệm lý thuyết và thực tế.

Một số bước tiến đáng nhớ:
  • 12/2013: Gordon Mohr đề nghị NomicCoin trên Twitter.
  • 1/2014: L.M.Goodman đưa ra công thức độc lập cho ý tưởng này.
  • 3/2014: Phát hành quỹ tự tài trợ phát triển Tezos
  • 8/2014: Báo Tezos Position Paper được phát hành, định vị Tezos
  • 9/2014: Tezos White Paper được phát hành
  • 1/2015: Zooko trở thành nhà tư vấn Tezos
  • 8/2015: Bitcoin XT được xúc tiến, cuộc tranh cãi về kích thước block sôi nổi
  • 6/2016: the DAO bị tấn công, hard- fork Ethereum được quyết định bởi tổ chức Ethereum. Pre-fork Ethereum trở thành Ethereum Classic và tách ra khỏi mạng lưới. Andrew Miller tham gia đội ngũ tư vấn.
  • 9/2016: Arthur Breitman giới thiệu Tezos ở StrangeLoop. Sau đó, Polychain Capital và một vài cá nhân giúp phát triển Tezos
  • 2/2017: Emin Gun Sirei trở thành tư vấn kỹ thuật
  • 5/2017: tổ chức Tezos được giới thiệu tại Thụy Sĩ
  • Mùa hè 2017: Mạng lưới Tezos được phát hành

Tương lai của Tezos (XTZ)

Do khả năng mở rộng, các vấn đề với các hợp đồng thông minh và xác minh chính thức gây rắc rối cho Ethereum, Tezos có một cơ hội tuyệt vời để trở thành chuỗi chi phối trong hệ sinh thái tiền điện tử.

Thông qua giao thức tự sửa đổi, Tezos sẽ có thể nâng cấp và phát triển theo thời gian, đây là đặc điểm mạnh mẽ của blockchain thế hệ thứ 3.

Với một cơ chế quản trị trên dây chuyền, các diễn viên xấu sẽ bị xử lý, cho phép sự thống nhất và trung thực thúc đẩy hệ sinh thái Tezos tiến lên và thưởng cho những người tham gia trung thực.

Về cơ bản, khi phát hành Tezos và mainnet, Tezos sẽ qua mặt các dự án như Cardano, Neo, Ethereum.

Chi tiết dự án ICO Tezos